Današnja tema bavi se jednom zanimljivom pričom gdje je glavni akter dobio nevjerovatan iznos na lotu. Mujo je izgleda jako sretan u životu što se tiče kockarskih iara i hvalio se određenim dobitcima. Sada je odlučio da odigra trke konja. Evo kako je to izgledalo.
TRKE KONJA: OD PRAŠNJAVIH STAZA DO ELEGANCIJE KRALJEVSKOG SPORTA
Trke konja su jedan od najstarijih, najuzbudljivijih i najelegantnijih sportova koje je čovjek ikada izmislio. Iako su u modernom dobu često povezane s glamuroznim događajima, kladionicama, šeširima i visokom društvom, njihova historija proteže se hiljadama godina unazad – sve do prvih civilizacija koje su ukrotile konja i uvidjele njegovu snagu, brzinu i plemenitost.
POČECI TRKA KONJA – KAD JE BRZINA POSTALA UMJETNOST
Kroz arheološke iskopine i historijske zapise znamo da su još u drevnom Egiptu, Mezopotamiji, Grčkoj i Rimu ljudi organizovali konjičke trke. U to vrijeme trke nisu bile sport za razonodu, već su često bile povezane sa vjerskim obredima, vojnim obukama i demonstracijom moći. U Grčkoj su trke bili sastavni dio Olimpijskih igara, gdje su se trke dvokolica (kočije s dva konja) održavale pred desetinama hiljada gledalaca. U Rimu su pak čuvene trke u Circus Maximusu bile grandiozne i često brutalne, s ogromnim ulogom – i u slavi i u krvi.
KONJ I ČOVJEK – SAVEZ KOJI TRAJE
Kroz srednji vijek i rani novi vijek, trke konja evoluirale su i prilagođavale se vremenu. U Evropi su često bile u sklopu viteških turnira, a kasnije su postale dio plemićkih i kraljevskih zabava. Engleska je u 17. i 18. stoljeću postala pravi epicentar modernih trka konja. Tamo su se prvi put pojavili standardizovani oblici trka, pravila, profesionalni džokeji i pasmine selekcionirane isključivo za trke – prvenstveno čuveni engleski punokrvni konj (Thoroughbred), pasmina koja će zauzeti središnje mjesto u trkačkom sportu do danas.
PASMINE – BRZINA U GENIMA
Glavna pasmina konja koja dominira trkama jeste engleski punokrvnjak, poznat po svojoj brzini, izdržljivosti i gracioznom izgledu. No nije jedini. Tu su i arapski konji, koji se odlikuju snažnim srcem i ogromnom izdržljivošću, često korišteni za duge distance. U Americi je poznat Quarter Horse, specijaliziran za kratke, eksplozivne trke na 400 metara. Također, u Francuskoj i skandinavskim zemljama uzgajaju se konji za trke u sulkama (tzv. trke zaprega), gdje konj vuče lakog vozača u maloj dvokolicama.
VRSTE TRKA KONJA
Trke konja nisu jedinstvene. Postoji nekoliko glavnih vrsta:
-
Galopske trke – najpoznatiji oblik, u kojem konj trči punom brzinom, a džokej jaše izravno na leđima konja. Ove trke se dijele na sprinteve (do 1.200 m), milje i duge trke.
-
Preponske trke (steeplechase) – konji moraju savladavati različite prepreke poput živica, jarkova i vodovodnih kanala. Vrlo popularne u Engleskoj i Irskoj.
-
Trke u sulkama (harness racing) – konj vuče malenu dvokolica u kojoj sjedi vozač. Koriste se uglavnom kasači, a popularne su u Francuskoj, Skandinaviji i SAD-u.
-
Endurance trke (izdržljivost) – duge trke koje mogu trajati i do 160 km, gdje je cilj ne samo preći distancu nego i sačuvati zdravlje konja, koji se redovno provjerava na veterinarskim kontrolama.
SVJETSKI POZNATE TRKE
U svijetu trka konja postoje događaji koji nadmašuju sve ostale po popularnosti, tradiciji i bogatstvu:
-
Kentucky Derby (SAD) – poznat kao “najuzbudljivije dvije minute u sportu”, održava se svake godine u Louisvilleu i privlači ogromne mase gledalaca i kladioničara.
-
Grand National (UK) – legendarna preponska trka u Aintreeju kod Liverpoola, često opisana kao najteža trka na svijetu.
-
Prix de l’Arc de Triomphe (Francuska) – najpoznatija galopska trka u Evropi, koja se svake jeseni održava na stazi Longchamp u Parizu.
-
Dubai World Cup (UAE) – jedna od najbogatijih trka na svijetu, sa milionskim nagradnim fondovima.
-
Melbourne Cup (Australija) – nacionalni praznik u Australiji; cijela zemlja staje da prati ovu čuvenu trku.
DŽOKEJI – MAJSTORI RAVNOTEŽE I STRATEGIJE
Džokeji su neodvojivi dio trka. Njihova uloga nije samo da se drže na konju, već da precizno raspoređuju energiju konja, da ga usmjere, bodre, umire i motivišu. Džokej mora imati izuzetnu fizičku spremnost, malu težinu (najčešće ispod 55 kg), briljantnu ravnotežu i osjećaj za tempo. Osim fizičke spreme, presudna je i psihološka izdržljivost – jer sve odluke donose u djeliću sekunde.
ŽIVOT I TRENING KONJA
Konji koji učestvuju u trkama žive gotovo spartanski život. Treninzi počinju još dok su mladunci, a u ozbiljnu trkačku karijeru ulaze već s dvije ili tri godine. Trening uključuje galopiranje, rad na tehnici, plivanje, dijetu, masaže i veterinarske preglede. Imaju vlastite nutricioniste, veterinare, trenere i često čak i psihologe za ponašanje. Njihova hrana je strogo kontrolisana – mješavine zobi, ječma, vitamina i elektrolita.
Konji se ne koriste samo za trke – mnogi, kada odu u penziju, prelaze u uzgoj i postaju vrijedni priplodni pastusi ili kobile. Njihovo genetsko naslijeđe prodaje se za ogromne sume – neki šampioni kao što je Frankel ili American Pharoah zarađuju više u penziji nego za vrijeme trka.
KLADIONICE I FINANSIJE
Trke konja su neraskidivo povezane s klađenjem. U mnogim zemljama, naročito u Velikoj Britaniji, Irskoj, Japanu i SAD-u, klađenje na trke je ogroman industrijski sektor koji godišnje obrne milijarde dolara. Ljudi se klade na pobjednika, poredak, kombinacije i razne druge forme. Kladionički sistemi variraju od zemlje do zemlje – od “pari-mutuel” sistema u Francuskoj i Americi, do fiksnih kvota u Ujedinjenom Kraljevstvu.
