Mnogi muškarci kada se ožene i uđu u bračni život dobiju višak kilograma. Postoje psihološki razlozi zbog čega je to tako, ali zanimljiva je činjenica da ovaj fenomen više pogađa muškarce nego žene. Zašto je to tako, pročitajte u nastavku ovog članka.
–Sve sam razumio doktore. Samo mi nije jasno da li to uzimam prije ili nakon obroka?
Postoji stara šala da se muškarci, čim stave burmu na prst, “pretvore u taticu sa stomakom”. Iako zvuči kao kliše, u toj šali ima dosta istine – i naučne, i psihološke, i društvene. U nastavku slijedi vrlo duga i detaljna analiza koja objašnjava zašto muškarci često počinju dobijati kilograme nakon što se ožene, te šta se uopšte dešava u njihovom tijelu, glavi i svakodnevici kada pređu iz “momka” u “muža”.
1. Promjena životnog ritma i gubitak takmičarskog duha
Prije braka, većina muškaraca ima prirodan motiv da izgleda što bolje – da bi privukli pažnju žena, da bi se osjećali poželjno, samopouzdano i muževno. Ide se u teretanu, pazi se na odjeću, kosa, parfem, pa čak i način hoda – sve je dio igre zavođenja.
Kada se muškarac oženi, ta “igra” prestaje. On se osjeća sigurno, “našao je svoju” i više nema potrebu da impresionira svaku djevojku koja prođe ulicom. U njegovoj glavi se stvara tiha misao:
“Više ne moram da dokazujem.”
To je prva stepenica ka opuštanju, a opuštanje najčešće znači – više hrane, manje kretanja, i sve češće izgovore zašto nema vremena za trening.
2. Uloga hrane u zajedničkom životu
U mnogim kulturama, uključujući i balkansku, hrana je glavni simbol ljubavi, pažnje i domaće topline. Kada muškarac dođe s posla, čeka ga puna trpeza. Njegova žena kuha, želi da ga ugosti, da mu pokaže ljubav kroz jelo.
On, s druge strane, ne želi da je odbije. Jede više nego što treba, jer “neće da joj bude krivo”.
Nekada je to tanjir sarme više, nekada još jedna pita, pa desert “da se ne baci”. Dan za danom, tijelo počne da skladišti višak energije u obliku masnih naslaga – i tako počinje poznata “muška transformacija”.
Osim toga, zajednički obroci postaju društveni ritual: večere uz film, kasni sendviči, doručci u krevetu vikendom. Sve su to sitni trenutci bliskosti – ali i kalorijski viškovi koji se s vremenom gomilaju.
3. Pad nivoa testosterona i hormonske promjene
Naučna istraživanja pokazuju da se kod muškaraca koji uđu u brak, nivo testosterona često smanjuje. Razlog nije samo psihološki, već i biološki: tijelo prepoznaje da je muškarac “smirio svoje potrebe za parenjem” i više ne mora da bude stalno u stanju spremnosti i takmičenja.
Manje testosterona znači:
-
slabiju izgradnju mišića,
-
sporiji metabolizam,
-
veću sklonost taloženju masnoće, posebno u predjelu stomaka.
U kombinaciji s manje fizičke aktivnosti i boljim apetitom, rezultat je neizbježan – stomak počinje da raste.
4. Manje fizičke aktivnosti i više sjedenja
Prije braka, muškarci češće izlaze, igraju fudbal s društvom, idu u teretanu, voze bicikl ili jednostavno više hodaju. Nakon braka, dinamika se mijenja. Umor od posla, porodične obaveze, djeca, obroci kod kuće, gledanje serija – sve to smanjuje spontano kretanje.
Ako uzmemo da prosječan muškarac potroši 500–800 kalorija manje dnevno nego dok je bio samac, a istovremeno jede isto ili više – rezultat se vidi već za nekoliko mjeseci.
5. Stres i “porodično smirenje”
Brak donosi i emocionalnu stabilnost, ali i novi tip stresa: finansije, krediti, djeca, obaveze. Neki muškarci “jedu stres”, drugi piju pivo da se opuste.
Hrana postaje nagrada – “zaslužujem ovo, radim cijeli dan” – i time se stvaraju nezdravi obrasci koji brzo postaju rutina.
Uz to, “smirenje” često znači da muškarac više ne osjeća adrenalin, uzbuđenje i neizvjesnost koji su ga ranije tjerali da bude aktivan. U mirnom, stabilnom porodičnom životu, tijelo se prirodno prebacuje u “zimski režim” – troši manje, skladišti više.
6. Pivo, roštilj i “muški rituali”
Pivo je poseban neprijatelj muške linije. Nakon braka, muškarci češće piju pivo kod kuće – uz fudbal, uz roštilj, uz goste. Jedna flaša od 0.5 litara ima oko 200 kalorija, a ko popije dvije-tri, unese isto kao da je pojeo porciju ćevapa.
Pivo podstiče i lučenje hormona prolaktina, koji doprinosi nakupljanju masnoća u predjelu stomaka i grudnog koša.
Roštilji vikendom, porodična okupljanja, slave – sve su to “sigurne kalorijske bombe”. U braku ih ima mnogo više nego u samačkom životu.
7. Efekat “zajedničkog debljanja”
Zanimljivo, istraživanja pokazuju da se oba partnera često udebljaju zajedno. Kada jedno od njih počne jesti više ili rjeđe vježbati, drugo nesvjesno preuzima iste navike.
Dakle, kada žena vikendom pravi kolače, i on jede. Kada zajedno preskoče trening jer su “umorni”, to postaje zajednička odluka.
Tako se stvara ciklus zajedničkog uživanja – i zajedničkog povećanja kilaže.
8. Promjena društvenog kruga
Nakon ženidbe, muškarac obično ima manje vremena za prijatelje. Druženja se prebacuju s “aktivnih” oblika (planinarenje, sport, noćni izlasci) na “sjedilačke” (večere, kafice, porodična okupljanja).
Često se druži s drugim oženjenim parovima koji imaju sličan ritam. Dakle, svi su u sličnoj fazi života – svi jedu, svi sjede, svi se malo više “zaokruže”.
Ta socijalna normalizacija ima snažan uticaj: ako su svi oko tebe s trbuščićem, tvoj ti više ne smeta.
9. Psihološki efekat “zadovoljenosti”
Postoji i emocionalna komponenta: kada se muškarac osjeća voljeno, prihvaćeno i sigurno, njegov mozak šalje signale smirenja. Adrenalin opada, a dopamin i serotonin rastu – hormoni zadovoljstva.
A kada je čovjek sretan, on želi uživati. U hrani, piću, odmoru. Više nema onog osjećaja da “mora nešto da juri”.
To stanje psihološke udobnosti često vodi do fizičke pasivnosti i prejedanja – tijelo i um žele produžiti taj osjećaj zadovoljstva kroz ukusnu hranu i miran život.
10. Nedostatak sna i roditeljstvo
Kod muškaraca koji dobiju djecu, debljanje se dodatno ubrzava. Noćna buđenja, manjak sna i stres oko brige za bebu remete hormonski balans.
Nedostatak sna povećava hormon grelin (koji stimuliše apetit) i smanjuje leptin (koji signalizira sitost).
Rezultat: tata jede više, a troši manje.
U kombinaciji s hroničnim umorom i manjkom vremena za fizičku aktivnost – kilogrami rastu gotovo neprimjetno.
