Jedna duhovita priča koja govori o situaciji čovjeka, vjerovatno bosanca koji je došao kod doktora i žalio se na sterilitet. Nadamo se da ćete se od srca nasmijati. Nakon toga jedan jako lijep tekst o jednom prelijepom gradiću na sjeverozapadu Bosne i Hercegovine.
-Ma ja sam iz Bihaća, što pitaš?
A sada malo više pročitajte o Bihaću, biseru Bosne i Hercegovine, sa svim njegovim prirodnim ljepotama.
Bihać je jedan od onih gradova koji svojom tišinom, prirodom i istorijskim slojevima priča priče starije od mnogih država. Smješten u zapadnom dijelu Bosne i Hercegovine, na obalama moćne i bistre rijeke Une, Bihać je oduvijek bio više od običnog grada – bio je raskrsnica civilizacija, bastion otpora, ali i oaza prirodne ljepote koja oduzima dah. Ono što ga čini posebnim nije samo lokacija ni arhitektura, već način na koji ga ljudi nose u duši – tiho, ponosno i s posebnom vrstom ljubavi.
RIJEKA UNA – ŽILA KUCAVICA BIHAĆA
Nema govora o Bihaću bez da se spomene Una, ta kristalno čista rijeka tirkizne boje koja prolazi kroz srce grada, poput arterije što daje život. Ime Una, kako legenda kaže, dali su joj stari Rimljani, očarani njenom ljepotom, pa su je nazvali “Una” – što znači “jedna” ili “jedina”. Ova rijeka nije samo prirodna atrakcija, već i kulturni simbol, mjesto okupljanja, ljubavi, mladalačkih snova i sportskih izazova.
Tokom ljeta, Una postaje centar života – kupači, rafteri, ribolovci i oni koji samo žele da sjede uz vodu i gledaju njenu neprekidnu, umirujuću struju. A tek slapovi – Štrbački buk, Martin Brod… prirodni dragulji koji oduzimaju dah i svake godine privlače hiljade turista iz cijelog svijeta.
ISTORIJSKI GRAD SA PONOSOM
Bihać ima duboke istorijske korijene koji sežu još u prahistorijsko doba. Arheološki nalazi govore o životu na ovom području još u doba Ilira, Rimljana i ranih Slovena. Tokom srednjeg vijeka, Bihać je bio slobodni kraljevski grad, strateški važan i često meta sukoba. U to vrijeme je imao svoje zidine, tvrđave, crkve i trgove. Jedan od najpoznatijih spomenika tog vremena jeste Kapetanova kula, koja i danas svjedoči o burnim vremenima borbe za slobodu.
U vrijeme Osmanskog carstva, Bihać je bio središte vojne krajine i kao takav, često je bio mjesto sukoba, ali i kulturne razmjene. Kasnije, pod Austro-Ugarskom upravom, grad je dobio moderan urbanistički izgled, s prvom željezničkom prugom, školama, bolnicama i evropskim arhitektonskim pečatom koji se zadržao do danas.
DRUGI SVJETSKI RAT I OTPOR
Bihać je bio jedno od središta antifašističkog otpora u Drugom svjetskom ratu. U novembru 1942. godine ovdje je osnovana Bihaćka republika, oslobođena teritorija koja je trajala skoro dva mjeseca i predstavljala simbol nade i borbe protiv okupatora. To je bio jedan od najznačajnijih trenutaka u istoriji ovog grada, kada je Bihać, kao slobodna teritorija, ugostio vodstvo Narodnooslobodilačkog pokreta.
BIHAĆ U RATU 1992–1995.
Nažalost, Bihać je i u novijoj historiji iskusio ratna stradanja. Tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu od 1992. do 1995. godine, grad je bio pod višegodišnjom opsadom, izolovan i okružen, ali nikada nije pao. Odbranjen je velikom hrabrošću lokalnog stanovništva i vojnika, uprkos izuzetno teškim uslovima. Bihać je u to vrijeme postao simbol otpora i opstanka, i zbog toga zauzima posebno mjesto u kolektivnom pamćenju naroda Bosne i Hercegovine.
PRIRODA KOJA OSTAVLJA BEZ DAHA
Pored Une, Bihać je okružen i drugim prirodnim ljepotama. Nacionalni park Una je jedan od najljepših u ovom dijelu Evrope. Sadržava mnogobrojne vodopade, šumske staze, endemske biljne i životinjske vrste, a istovremeno čuva i kulturnu baštinu kroz stare mlinove i kule uz obale.
Tu je i Plješevica, planinski masiv koji se uzdiže iznad grada, a koji predstavlja izazov za planinare, skijaše i ljubitelje prirode. Bihać se nalazi i u blizini Pećinskog parka Grabovača i Japodskih otoka – popularnih destinacija za kampovanje i rekreaciju.
KULTURA, NAROD I GOSTOPRIMSTVO
Ljudi u Bihaću su poznati po svojoj toplini, srdačnosti i humoru. U njihovim pričama osjećate duh krajiške upornosti, ali i šalu koja omekšava i najteže trenutke. Krajišnici, kako ih često zovu, poznati su po tome da neće mnogo govoriti o sebi, ali će vas dočekati s najboljim što imaju – hranom, kafom, pričom i otvorenim srcem.
Kulturni život grada je bogat – tu su festivali, koncerti, književne večeri, a posebno se izdvaja Una Regata, međunarodni događaj koji okuplja zaljubljenike u vodene sportove, prirodu i dobar provod.
OBRAZOVANJE I MLADI
Bihać je i univerzitetski grad. Univerzitet u Bihaću pruža obrazovanje za stotine mladih ljudi iz Krajine i šire regije. Fakulteti kao što su Pravni, Biotehnički, Tehnički i Islamski pedagoški fakultet doprinose intelektualnom razvoju grada. Iako mnogi mladi ljudi nakon školovanja napuste grad u potrazi za boljim prilikama, Bihać ostaje duboko urezan u njihova srca.
TURIZAM KOJI RASTE
U posljednjim godinama, Bihać se sve više razvija kao turistička destinacija. Gostima nudi kombinaciju netaknute prirode, autentične hrane, adrenalinskih sportova i bogate historije. Rafting na Uni, vožnje kajakom, planinarenje, pecanje, pa čak i noćenje u drvenim kolibama uz rijeku – sve to čini Bihać idealnim mjestom za one koji žele pobjeći od stresa i uživati u jednostavnom, ali snažno doživljenom iskustvu.
Restorani uz rijeku nude tradicionalna jela kao što su somun s ćevapima, pastrmka na žaru, domaće pite, ali i nezaobilazne krajiške delicije poput klepa, masnice i slatkog meda.
IDENTITET KOJI SE NE MOŽE ZABORAVITI
Bihać nije samo grad – on je osjećaj. On je miris Une u proljeće, zveckanje čaša u kasne ljetne noći uz pjesmu, tišina slapova koja smiruje srce, i pogled s kule koji vam šapće da ste na svetom tlu. Bihać je i rana i ponos, i borba i ljepota, i prošlost i nada. Njegove ulice, parkovi i mostovi nose tragove onih koji su ga gradili, branili i voljeli.
Ko jednom dođe u Bihać, teško ga zaboravlja. A oni koji su ga jednom napustili – u duši ga nose cijelog života, kao miris jutra iznad Une koji nikada ne blijedi.
